بررسی فنی و کاربردی انواع پمپ آب کفکش

بررسی فنی و کاربردی انواع پمپ آب کفکش

مکش آب از چاه و یا مخازن عمیق و حتی کانال‌ها و آب رودخانه‌ها در بسیاری از فعالیت‌های باغبانی، گلخانه‌داری، صنعتی و حتی خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای این منظور به پمپ‌هایی نیاز داریم که خصوصیات مکش قدرتمند داشته باشند و بتوانند آب را با هد بالا پمپاژ کنند. انواع پمپ آب کفکش برای این منظور طراحی شده‌اند.

پمپ آب کفکش نوعی پمپ مستغرق در آب است که به حالت کاملاً غوطه‌ور شده و با نفوذ به اعماق مخازن و یا کانال‌ها برای مکش آب از کف در پایین‌ترین نقطه کارایی دارد. این پمپ‌ها از کلاس عایق بندی بالایی برخوردار هستند و بدنه آنها برای حضور دائمی در انواع آب‌ها طراحی ‌شده است و در عین ‌حال روش نصب و راه‌اندازی ساده‌ای دارند. خرید پمپ آب کفکش در سطح نیازهای ساختمانی خصوصاً خانه‌های روستایی و ویلایی متداول است. هر چند عموم مدل‌های قدرتمند آن مخصوص مکش آب از کانال‌ها و رودخانه‌ها برای مصارف باغبانی و گلخانه داری کارایی دارند. در این مقاله از رستگار صنعت به بررسی فنی و کاربردی انواع پمپ کفکش می‌پردازیم.

اصول طراحی و کارکرد انواع پمپ کفکش

کفکش‌ها برای غوطه‌ور شدن در پایین‌ترین نقطه از منابع آبی طراحی ‌شده‌اند و عملاً قدرت مانور بالایی برای مکش آب از چاه، مخازن بزرگ، جریان‌های تند آب، برکه‌ها و دریاچه‌ها و... دارد. این پمپ‌ها در دسته‌بندی پمپ‌های سانتریفیوژی قرار می‌گیرند و دارای پروانه محوری با قابلیت تولید خلأ و یا فضای کم فشار در پورت ورودی و ایجاد ناحیه پرفشار در پورت خروجی هستند.

انواع پمپ آب کفکش براساس نوع الکتروموتور در تیپ‌های تک‌فاز و سه فاز طراحی می‌شوند. همچنین این پمپ‌ها در سایزهای مختلف ۱، ۲، ۳ و بالاتر اینچی ساخته شده‌اند. از آنجا که باید برای مدت طولانی به حالت مستغرق در آب‌های عمیق باقی بمانند، تمامی انواع آنها را با استفاده از بدنه‌های فلزی از آلیاژهای مقاوم در مقابل فرسایش آب مانند پوسته‌های استیل، چدنی و یا آلومینیوم می سازند.

مشخصه‌های فنی بررسی انواع پمپ آب کفکش

این پمپ‌ها در سایزهای مختلف با قابلیت‌های متنوع مکش آب و یا فاضلاب و... طراحی می‌شوند. برندهای تولیدکننده پمپ آب‌های کفکش متنوع هستند که هر کدام از آنها محصولات خود را با خصوصیات فنی و کاربردی تخصصی ساخته اند. با این ‌وجود تمامی انواع کفکش مکانیزم طراحی یکسانی دارند که در کل حین بررسی مشخصه‌ها و متغیرهای کم‌وبیش یکسانی روبه‌رو هستیم. از قبیل:

·       توان پمپ: مقدار توان الکتروموتور تک‌فاز و یا سه فاز پمپ کفکش است و با واحد اسب بخار (HP) و یا کیلو وات (KW) معرفی می‌شود. انواع کفکش‌های ساختمانی در مدل‌های ۰.۵، ۱، ۱.۵ و یا ۲ اسب طراحی می‌شوند، اما مدل‌های صنعتی و باغبانی تا تیپ‌های ۵ اسب نیز ساخته شده‌اند.

·       نوع برق مصرفی: کفکش های کوچک مناسب مصارف ساختمانی را از نوع تک‌فاز و مدل‌های صنعتی و برخی از نمونه‌های باغبانی و گلخانه‌ای را با استفاده از الکتروموتورهای سه فاز طراحی می‌کنند.

·       ظرفیت آبدهی: مؤلفه کلیدی در بررسی مشخصه‌های فنی انواع کفکش است که برای بررسی ظرفیت دستگاه در پمپاژ آب مورد استفاده قرار می‌گیرد و اصطلاحاً با عنوان دبی معرفی شده که با واحدهای مترمکعب بر ساعت (m³/h) و یا لیتر در دقیقه (Lit/min) بررسی می‌شود.

·       قطر پورت خروجی: قطر پورت خروجی وابسته به قدرت کفکش، نوع طراحی پوسته و مقدار آب‌دهی طراحی ‌شده است که در انواع کفکش با واحد میلی‌متر (mm) معرفی می‌شود.

·       هد (ارتفاع پمپاژ): حداکثر ارتفاع قابل پمپاژ پمپ از محل قرارگیری آن است و با واحد متر (m) معرفی می‌شود. دقت کنید که تمام عمق مستغرق شده پمپ نیز جزو هد پمپ قرار می‌گیرد.

·       کلاس درجه حفاظت: معیار قابلیت آب بند بودن پمپ آب کفکش است. عموم کفکش‌ها را با سطح حفاظت IP67 و یا IP68 برای حضور دائمی در اعماق آب‌ها طراحی می‌کنند. اما برخی مدل‌ها درجه حفاظت بالاتری دارند.

·       نوع طراحی پروانه: انواع این پمپ‌ها دارای پروانه‌های سانتریفیوژی از نوع باز و یا نیمه‌باز هستند.

در کنار تمامی مؤلفه‌های قید شده، برخی دیگر از مشخصه‌های کلیدی مانند بهره‌مندی از سنسور حرارتی، نوع و متریال مکانیکال سیل، مکانیزم خنک شدن پوسته، متریال پوسته و پروانه و... نیز مطرح است که لازم است تا به تک ‌تک این اطلاعات حین خرید و فروش پمپ کفکش توجه نمایید.

انواع پمپ کفکش

کفکش‌ها را با توجه به مؤلفه‌های گوناگون از قبیل سایز دهانه، نوع برق مصرفی، توان و مکانیزم کارکرد پروانه دسته‌بندی می‌کنند. در ادامه این مطلب به بررسی کلی از تمامی این دسته‌بندی‌ها برای آشنایی کامل با انواع کفکش می‌پردازیم.

انواع کفکش براساس جنس بدنه و پروانه پمپ

متریال ساخت بدنه و پروانه از مهمترین مشخصه‌های فنی بررسی قابلیت‌های کاربردی و جان‌ سختی انواع کفکش است. این پمپ‌ها برای کار کردن در اعماق آب آنهم در شرایط خیلی سرد و یا خیلی گرم و یا جریان‌های تند آب‌های گل‌آلود طراحی شده‌اند. لذا به پوسته و پروانه‌های بسیار مقاوم نیاز دارند.

·       جنس بدنه پمپ‌های کفکش از آلیاژهای فلزی آلومینیوم، استنلس استیل، چدن و یا پلیمرهای فشرده و... است.

·       جنس پروانه این پمپ‌ها را با استفاده از آلیاژهای استیل، برنجی، چدنی، نوریل و پلیمرهای پلاستیک فشرده طراحی می‌کنند.

انواع کفکش براساس مکانیزم طراحی بدنه

کفکش‌ها را براساس چگونگی مکش آب و طراحی بدنه و جانمایی پورت خروجی آنها و در کل مکانیزم طراحی و کارکرد نیز دسته‌بندی می‌کنند که به قرار زیر هستند:

·       کفکش ساده: معمولی‌ترین نوع پمپ کف کش است که بدون قطعات جانبی مانند فلوتر و یا قطع کن اتوماتیک طراحی‌ شده است. این کفکش‌ها در نهایت سادگی و با مکانیزم دستی روشن و خاموش می‌شوند. البته از آنجا که فاقد فلوتر هستند، همواره خطر خشک کار کردن پمپ وجود دارد. لذا عموماً در منابع آبی دائمی با عمق زیاد استفاده می‌شوند. قیمت پمپ آب کفکش ساده از دیگر مدل ها کمتر است.

·       کفکش‌های فلوتر دار: فلوتر از ملزومات الحاقی انواع کفکش‌های مدرن است که برای اندازه گیری مقدار دبی عبوری از پمپ استفاده‌ شده است. فلوتر با توجه به سطح آب موجود در مخزن و یا کانال برای جلوگیری از شرایط کارکرد خشک پمپ قابلیت خاموش کردن اتوماتیک کفکش را دارد.

·       کفکش‌های آب از بغل: متداول‌ترین الگوی طراحی بدنه‌ی این پمپ‌ها است که به شکل پورت خروجی در کنار پوسته اصلی ساخته ‌شده است. البته ابعاد پمپ بزرگ است و در کل، مناسب طراحی کفکش‌های کوچک با قدرت کم و مدخل‌های باریک هستند.

·       کفکش‌های آب از رو: در طراحی پوسته این کفکش‌ها پورت خروجی آب در بخش بالایی بدنه تعبیه شده‌ است. به ‌این ‌ترتیب فرم طراحی بدنه باریکی دارند که مناسب حضور در چاه‌های عمیق و نیمه ‌عمیق است. در عین ‌حال به ‌علت عبور کامل آب از روی جداره موتور سطح بدنه آن به خوبی خنک می شود که مناسب ساخت در سایزهای بزرگ و جانمایی موتورهای قدرتمند است.

علاوه‌ بر این موارد انواع کفکش با قابلیت‌های ویژه مانند کفکش پنوماتیک (بادی) مخصوص کار در محیط‌های انفجاری و یا کفکش‌های خازن داخلی و خازن خارجی ساخته شده‌اند.

انواع مکانیزم خنک کاری پوسته کفکش‌ها

موتور الکتریکی پمپ آب کفکش نیز به مانند هر الکتروموتور دیگر باید خنک شود، اما قطعاً در عمق آب‌ها و در پایین ترین نقطه مخازن نمی‌توانیم از جریان هوا استفاده کنیم. البته بدنه‌ی این پمپ‌ها با استفاده از همان جریان آبی که پمپاژ می‌شود، خنک خواهد شد. برای این منظور انواع کفکش‌ها را به دو شکل طراحی می‌کنند.

·       کفکش‌های آب خنک: جریان آب مستقیماً از روی جداره پمپ الکتروموتور عبور کرده و آن را خنک می‌کند. این روش در پمپ‌های آب از رو کارایی دارد.

·       کفکش‌های روغن خنک: در این کفکش‌ها یک محفظه روغن حدفاصل اطراف پوسته موتور پمپ جانمایی شده‌ است که تحت تأثیر عبور جریان آب منجر به خنک شدن موتور می‌شود.

انواع کفکش‌ها براساس نوع طراحی پروانه و هوزینگ

همگی کفکش‌ها دارای پروانه‌های سانتریفیوژی هستند، اما نوع مکانیزم طراحی آنها در امتداد هوزینگ پمپ تفاوت‌هایی دارد. بر این اساس انواع کفکش‌ها را در دو گروه از مدل‌های پروانه بسته و یا پروانه نیمه‌باز قرار می‌دهند.

·       کفکش‌های پروانه بسته: قدرت مکش و پمپاژ بالایی دارند و در کل مناسب جابه‌جایی آب‌های تمیز و بدون آلایندگی طراحی ‌شده‌اند.

·       کفکش‌های پروانه نیمه‌باز: برای قابلیت پمپاژ آب‌های کثیف مانند گل‌آب ها و یا فاضلاب‌ها بخشی از پروانه این پمپ‌ها با حالت نیمه باز مناسب سیالات چگال طراحی شده است. البته دبی این پمپ‌ها در ابعاد یکسان از مدل‌های پروانه بسته کمتر است.

کاربرد پمپ آب کفکش

کاربرد پمپ آب کفکش گسترده است و تا جاییکه می‌توانیم از انواع این پمپ‌های شناور برای تأمین آب فضاهای ساختمانی، مسکونی، خدماتی، کارگاه‌های سیار، نیازهای باغبانی و کشاورزی و البته فضاهای بزرگ صنعتی استفاده کنیم. اصولاً انواع کفکش برای پمپاژ آب از عمق منابع پایدار آبی مانند چاه‌ها، برکه‌ها، رودخانه‌ها، کانال‌ها و یا مخازن و استخرها طراحی شده‌اند. عموم موارد کاربردی انواع کفکش به قرار زیر است:

·       پمپاژ آب‌های تمیز از چاه‌های نیمه‌ عمیق

·       پمپ آب خانگی در مناطق روستایی و ویلایی

·       طراحی فواره‌ها

·       انتقال آب از سطح مخازن و استخرها

·       تأمین آب از سطح کانال‌ها و رودخانه‌ها برای آبیاری زمین‌های کشاورزی

·       تخلیه پساب‌ها و فاضلاب‌های ساختمانی و صنعتی که غلظت کمی دارند. برای تخلیه‌ی فاضلاب‌های خیلی غلیظ باید از لجن‌کش استفاده شود.

·       تخلیه آب برکه‌ها، ماندآب‌ها و یا جریان‌های آب پس ‌از بارندگی

·       و...

توصیه‌هایی برای کارکرد بهینه از انواع کفکش

·       کفکش‌ها برای کار کردن در اعماق آب طراحی ‌شده‌اند. در صورت خشک کار کردن بدنه آنها به ‌سرعت داغ شده و می‌سوزند. لذا اگر از حجم آب دائمی منبع اطمینان ندارید، بهتر است تا از مدل‌های فلوتر دار تهیه کنید.

·       همگی انواع کفکش دارای صافی برای پاک‌سازی آب مکیده شده هستند. لازم است تا پس ‌از مدتی این صافی را تعویض کنید.

·       برای جابجایی پمپ آب کفکش مثلاً نصب در عمق آب و یا خارج کردن آن هرگز از کشیدن کابل برق دستگاه استفاده نکنید. برای این منظور قلابی بر روی بدنه مناسب نصب زنجیر یا طناب تعبیه شده ‌است.

·       در بازه زمانی‌های معین لازم است تا کفکش را از عمق آب بیرون کشیده و سرویس کنید. گریس‌کاری بلبرینگ‌ها از مهمترین مراحل سرویس پمپ آب‌های کفکش است.

·       لازم است تا هر بار مقدار سطح روغن مخزن خنک کننده کفکش را بررسی کنید. معمولاً از روغن‌های SAE10W و یا SAE20W برای خنک کاری پوسته کفکش‌های روغن استفاده می‌کنند.

·       از کفکش‌ها برای پمپاژ آب‌های خیلی کثیف، فاضلاب‌های خیلی غلیظ و یا آب با املاح زیاد استفاده نکنید.

پمپ آب کفکش برای بهره برداری از منابع آبی مانند چاه های کم عمق و یا کانال ها و رودخانه ها بهترین هستند. به راحتی در عمق منابع آبی نصب می شوند و در صورت نیاز می توانید آنها را جابجا کرده تا در مکانی دیگر برای مکش آب استفاده شوند. با این وجود در استفاده از این پمپ ها دقت کافی داشته باشید و هرگز اجازه ندهید تا خشک کار کنند. همچنین پمپ کفکش را با ظرفیت مناسب برای واحد ساختمانی و یا باغبانی و حتی صنعتی خود تهیه کنید. برای خرید پمپ آب کفکش در انواع مدل ها محصول برندهای مطرح بازار می توانید از خدمات فروش آنلاین سایت رستگار صنعت استفاده کنید.