دستگاه تراش چیست

تعریف دستگاه تراش

دستگاه تراش یک ماشین ابزار است که برای انجام عملیات تراشکاری به‌منظور برش، شکل‌دهی و اصلاح قطعات فلزی یا غیر فلزی استفاده می‌شود. در این دستگاه، قطعه کار معمولاً بر روی یک اسپیندل می‌چرخد، و ابزار برشی به‌طور ثابت یا متحرک به قطعه اعمال می‌شود تا شکل و ابعاد دلخواه به دست آید. عملیات تراشکاری می‌تواند شامل برش‌های خارجی و داخلی، تراش‌کاری سطوح تخت، فرم‌دهی، پیچ‌تراشی و بسیاری از فرآیندهای دیگر باشد.

دستگاه تراش یکی از ابزارهای اصلی در صنایع مختلف است که با استفاده از آن می‌توان قطعات فلزی و غیر فلزی را به ابعاد و اشکال دلخواه تراشید. این دستگاه‌ها با انواع مختلف خود قابلیت انجام طیف وسیعی از عملیات‌های تراشکاری را دارند و از اهمیت بالایی در تولید قطعات دقیق و با کیفیت برخوردارند. با استفاده از پیشرفت‌های فناوری، دستگاه‌های تراش CNC امکان تولید قطعات پیچیده را با دقت بالا فراهم کرده‌اند و باعث افزایش سرعت و کیفیت تولید در صنایع مختلف شده‌اند.

دستگاه تراش یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین ماشین‌آلات در صنایع مختلف است که به‌طور ویژه برای شکل‌دهی و برش فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها به وسیله ابزار برشی، قطعات فلزی را به‌صورت چرخشی پردازش کرده و به شکل‌های مورد نظر تبدیل می‌کنند. دستگاه‌های تراش در صنایع مختلف مانند خودروسازی، هوافضا، تولید قطعات صنعتی و ماشین‌سازی کاربرد دارند.

اجزای اصلی دستگاه تراش

اسپیندل (Spindle): اسپیندل بخشی است که قطعه کار را نگه می‌دارد و باعث چرخش آن در طول فرآیند تراشکاری می‌شود.

دستگاه حرکت (Carriage): دستگاه حرکت به‌عنوان پایه‌ای برای ابزار تراش عمل می‌کند. این بخش ابزار تراش را به قطعه کار نزدیک می‌کند و حرکت آن را کنترل می‌کند.

هد توری (Tailstock): این بخش معمولاً در انتهای دستگاه تراش قرار دارد و برای نگه‌داری قطعه کار در مواقعی که نیاز به پشتیبانی بیشتری باشد، استفاده می‌شود.

چرخ دنده‌ها و سیستم انتقال نیرو: این سیستم‌ها برای انتقال نیروی چرخشی از موتور به اسپیندل استفاده می‌شود.

ابزار تراش (Cutting Tool): ابزار تراش وظیفه برش و شکل‌دهی به قطعه کار را بر عهده دارد. انواع مختلفی از ابزارها می‌توانند برای تراشکاری استفاده شوند، از جمله مته‌ها، قیچی‌ها، و ابزارهای مخصوص پیچ‌تراشی.

انواع دستگاه‌ های تراش

دستگاه‌های تراش بر اساس نوع کارایی و نیازهای صنعتی به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. برخی از انواع مهم دستگاه‌های تراش به شرح زیر هستند:

 1. دستگاه تراش یونیورسال (Universal Lathe)

این دستگاه‌ها قادرند انواع مختلفی از عملیات تراشکاری را انجام دهند و دارای قابلیت‌های متنوعی مانند تراش‌کاری داخلی و خارجی، پیچ‌تراشی و فرمدهی هستند. دستگاه‌های تراش یونیورسال به‌طور گسترده در صنایع تولید قطعات دقیق و پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 2. دستگاه تراش افقی (Horizontal Lathe)

در دستگاه‌های تراش افقی، محور چرخشی قطعه کار به‌صورت افقی قرار دارد. این دستگاه‌ها معمولاً برای تراش‌کاری قطعات بزرگ و سنگین استفاده می‌شوند که نیاز به دقت بالای تراش‌کاری دارند.

 3. دستگاه تراش عمودی (Vertical Lathe)

در این دستگاه‌ها، محور چرخشی قطعه کار به‌صورت عمودی قرار دارد. این دستگاه‌ها معمولاً برای تراش‌کاری قطعات بزرگ و حجیم با وزن زیاد استفاده می‌شوند و توانایی تراشکاری در ابعاد بزرگتر را دارند.

 4. دستگاه تراش CNC (Computer Numerical Control Lathe)

این نوع دستگاه‌ها با استفاده از سیستم کنترل عددی کامپیوتری (CNC) کار می‌کنند و می‌توانند عملیات تراشکاری را به‌صورت خودکار و با دقت بسیار بالا انجام دهند. این دستگاه‌ها برای تولید قطعات پیچیده با دقت بسیار بالا و به‌صورت تولید انبوه مناسب هستند.

 5. دستگاه تراش خودکار (Automatic Lathe)

این نوع دستگاه‌ها برای تولید قطعات کوچک و با دقت بالا به‌صورت انبوه طراحی شده‌اند. دستگاه تراش خودکار معمولاً در خطوط تولید برای تراش قطعات با سرعت و دقت بالا استفاده می‌شود.

 6. دستگاه تراش پیچ‌تراشی (Thread Lathe)

این دستگاه‌ها به‌طور خاص برای تراشیدن و ایجاد رزوه‌ها و پیچ‌ها طراحی شده‌اند. دستگاه‌های تراش پیچ‌تراشی می‌توانند انواع پیچ‌های استاندارد و پیچ‌های خاص با دقت بالا تولید کنند.

عملیات ‌های تراشکاری

دستگاه تراش برای انجام انواع عملیات تراشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین عملیات‌های تراشکاری عبارتند از:

 تراش‌کاری خارجی (External Turning): در این عملیات، ابزار تراش به سطح خارجی قطعه کار اعمال می‌شود تا آن را به ابعاد و شکل دلخواه درآورد.

تراش‌کاری داخلی (Internal Turning): در این نوع تراشکاری، ابزار تراش به داخل قطعه کار وارد می‌شود تا حفره یا سوراخ‌های داخلی ایجاد شود.

تراش‌کاری مخروطی (Taper Turning): در این فرآیند، قطر قطعه کار به‌طور تدریجی کاهش می‌یابد تا سطحی مخروطی شکل ایجاد شود.

فرم‌دهی (Form Turning): در این عملیات، قطعه کار به شکل خاصی تراشیده می‌شود که ممکن است به‌صورت دایره‌ای، مربعی یا هندسه‌های دیگر باشد.

پیچ‌تراشی (Thread Cutting): در این نوع عملیات، برای ایجاد پیچ و رزوه‌ها بر روی سطح قطعه کار، ابزار مخصوصی استفاده می‌شود.

ویژگی‌ های دستگاه تراش

دقت بالا: دستگاه تراش به دلیل توانایی تنظیم دقیق ابزارها و سرعت دوران قطعه کار، قادر به تولید قطعات با دقت بسیار بالا است.

قابلیت تولید قطعات متنوع: دستگاه‌های تراش می‌توانند انواع مختلفی از قطعات را با اشکال و ابعاد متفاوت تولید کنند.

توانایی تولید قطعات بزرگ و سنگین: برخی از مدل‌های دستگاه تراش برای تراش‌کاری قطعات بزرگ و سنگین طراحی شده‌اند.

انعطاف‌پذیری در عملیات: دستگاه تراش می‌تواند طیف گسترده‌ای از عملیات‌ها را مانند تراش‌کاری، پیچ‌تراشی، فرمدهی و سایر فرآیندها انجام دهد.

سرعت بالا در تولید: دستگاه‌های تراش با عملکرد خودکار می‌توانند سرعت تولید قطعات را به طور قابل توجهی افزایش دهند.

مزایا و معایب دستگاه تراش

مزایا:

دقت و کیفیت بالا: دستگاه‌های تراش می‌توانند قطعات با دقت و کیفیت بالایی تولید کنند.

انعطاف‌پذیری بالا: این دستگاه‌ها قابلیت انجام انواع عملیات مختلف تراشکاری را دارند.

مناسب برای تولید قطعات پیچیده: با استفاده از دستگاه‌های تراش CNC می‌توان قطعات پیچیده را با دقت بالا تولید کرد.

دستگاه‌های تراش در صنایع مختلفی کاربرد دارند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

 صنعت خودروسازی: برای تولید قطعات خودرو مانند میل‌لنگ، شاتون، پیستون، دیسک چرخ و بسیاری از قطعات دیگر.

صنعت هوافضا: برای تولید قطعات دقیق و مقاوم به شرایط سخت مانند تیغه‌های موتور هواپیما و قطعات مختلف سیستم‌های هوافضا.

صنعت نفت و گاز: برای تولید قطعات با دقت بالا که در تجهیزات نفتی و گازی استفاده می‌شوند.

صنعت ماشین‌آلات صنعتی: برای تولید قطعات دقیق و پیچیده که در ماشین‌آلات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جهت خرید انوع دستگاه تراش خانگی و دستگاه تراش صنعتی  به سایت رستگار صنعت مراجعه کنید.